Türkiye'nin özellikle kırsal kesimlerinde tarım ve hayvancılık faaliyetleri önemli bir yer tutmakta. Ancak son dönemlerde yaşanan dramatik bir gelişme, bu sektörün geleceğini tehdit eder hale geldi. Yüksek maaş teklifine rağmen, çiftliklerde çalışacak çoban bulmakta zorlanan üreticiler, yeni bir kriz ile karşı karşıya kalabilir. Türkiye'de bazı bölgelerde çobanlık pozisyonları için 100 bin lira gibi pahalı maaşlar ilan edilmesine rağmen başvuran sayısının yok denecek kadar az olduğu ortaya çıktı. Peki, bu durumun arkasındaki nedenler neler ve çoban eksikliği tarım sektörünü nasıl etkiliyor?
Günümüzde köklü bir meslek olan çobanlık, birçok kişi için cazip olmaktan çıkmış durumda. Bunun arkasındaki en büyük etkenler, mesleğin zorluğu ve çocukken öğrenilen farklı mesleklerle büyüyen yeni neslin bu alana olan ilgisizliği. Çobanlık, yalnızca hayvan bakımı değil, aynı zamanda zorlu koşullar altında çalışmayı, hava koşullarını gözetmeyi ve genellikle uzunca süre yalnız kalmayı gerektirir. Bu nedenle genç nesil, daha rahat bir yaşam sunan işlere yönelmeyi tercih ediyor.
Ayrıca, şehir hayatının sağladığı olanaklar ve sosyal yaşamın cazibesi, gençlerin kırsal alanlarda çalışmak istememesinin bir diğer önemli sebebi. Özellikle şehirleşme sürecinin hızlandığı Türkiye'de, tarım ve hayvancılıkla uğraşmak isteyen genç nüfus giderek azalmaktadır. Eğitim sisteminin de büyük şehirler ve iş fırsatlarına odaklanmış olması, kırsalda çalışmak için gereken yetkinliklerin zamanla göz ardı edilmesine neden olmuştur. Dolayısıyla, çobanlık gibi geleneksel meslekler, itibarını kaybetmiş ve popülaritesi azalmıştır.
Çoban sıkıntısının tarım sektörüne etkileri oldukça büyük. Hayvancılık sektörü, süt ve et üretiminde istikrarı sağlamak için yeterli iş gücüne ihtiyaç duyar. Çobansız kalan çiftlikler, hayvanların bakımı ve sağlığı konusunda ciddi sorunlar yaşar ve bu da gıda tedarik zincirini olumsuz etkiler. Uzun vadede bu durum, hem gıda fiyatlarını artıracak hem de ülkenin tarım bağımsızlığını tehdit edecektir.
Sektörde yaşanan bu krizi aşabilmek için bazı çözüm önerileri gündeme gelmektedir. Öncelikle, çobanlık mesleğinin yeniden cazip hale getirilmesi gerekmektedir. Devlet destekleri ve teşvikler, gençlerin bu alana yönelmesini sağlamak için kullanılabilir. Çobanlık mesleğinin eğitim programlarına dahil edilmesi, gençlere mesleğin önemi hakkında bilinçlendirme yapılması da önemlidir. Ayrıca, sosyal medya ve dijital platformlar üzerinden yürütülecek kampanyalar, çobanlık mesleğinin çekiciliğini artırabilir.
Sonuç olarak, 100 bin lira gibi yüksek maaş teklifleri, doğru yöntemler uygulanmadığı takdirde yeterli olmayabilir. Türkiye, tarım ve hayvancılığın sürdürülebilirliği için bu alanda yeni stratejiler geliştirmek zorundadır. Aksi takdirde, kırsal alanlar boş kalacak ve ülkenin tarımsal üretimi ciddi bir tehlike ile karşı karşıya kalacaktır.
